2006-njy ýylyň aprelinde neşir edilen “Fireangyn in Engineeringenerligi” -de bir gatly söwda binasynda ýangyn ýüze çykanda göz öňünde tutulmaly meseleleri ara alyp maslahatlaşdyk.Bu ýerde, ýangyndan goramak strategiýasyna täsir edip biljek esasy gurluşyk böleklerini gözden geçireris.
Aşakda, binanyň dürli basgançaklarynda her binanyň durnuklylygyna nähili täsir edýändigini görkezmek üçin polat gurluşy köp gatly binany alýarys (suratlar 1, 2).
Sykyş effekti bilen sütün gurluş agzasy.Tomuň agramyny geçirýärler we ýere geçirýärler.Sütüniň näsazlygy binanyň bir böleginiň ýa-da hemmesiniň birden ýykylmagyna sebäp bolup biler.Bu mysalda, taýajyklar poluň üstündäki beton pad bilen berkidilýär we üçek derejesiniň golaýyndaky I şöhlesine berkidilýär.Fireangyn dörän halatynda potolokda ýa-da üçegiň beýikliginde polat şöhleler gyzar we giňelip we öwrüp başlar.Giňeldilen polat sütüni dik tekizliginden daşlaşdyryp biler.Gurluşygyň ähli bölekleriniň arasynda sütüniň şowsuzlygy iň uly howp.Çyzylan ýa-da düýbünden dik däl ýaly görünýän sütüni görseňiz, derrew hadysanyň serkerdesine habar beriň.Bina derrew ewakuasiýa edilmeli we jaň edilmeli (3-nji surat).
Polat şöhlesi - beýleki şöhleleri goldaýan keseligine şöhle.Gaýyşlar agyr zatlary götermek üçin niýetlenendir we olar beýik ýerlerde dynç alýarlar.Ot we ýylylyk kemerleri ýok edip başlanda, polat ýylylygy siňdirip başlaýar.Takmynan 1100 ° F-da polat çöküp başlar.Bu temperaturada polat giňelip we öwrüp başlaýar.100 fut uzynlykdaky polat şöhlesi takmynan 10 dýuým giňelip biler.Polat giňelip we öwrüp başlansoň, polat şöhlelerini goldaýan sütünler hem hereket edip başlaýar.Poladyň giňelmegi, biliň iki ujundaky diwarlaryň daşyna çykmagyna sebäp bolup biler (polat kerpiç diwara çökse), bu diwaryň egilmegine ýa-da ýarylmagyna sebäp bolup biler (4-nji surat).
Pollary ýa-da aşaky eňňitli üçekleri goldamak üçin ulanylýan ýeňil polatdan ýasalan şöhle polat paralel massiw.Binanyň öň, orta we yzky polat şöhleleri ýeňil trubkalary goldaýar.Baglaýjy polat şöhle bilen kebşirlenýär.Fireangyn dörän halatynda ýeňil truss ýylylygy çalt siňdirer we bäş-on minudyň içinde şowsuz bolup biler.Eger üçek kondisioner we beýleki enjamlar bilen enjamlaşdyrylan bolsa, ýykylmagy has çalt bolup biler.Berkidilen bogun üçegini kesmäge synanyşmaň.Şeýle etmek, esasy ýük göteriji agza trubkanyň ýokarky akordyny kesip biler we tutuş trubkanyň gurluşynyň we üçeginiň çökmegine sebäp bolup biler.
Baglaryň aralygy dört-sekiz fut aralykda bolup biler.Şeýle giň aralyk, ýeňil polatdan ýasalan üçekleri we Q görnüşli üçek üstüni kesmek islemeýänligiňiziň sebäplerinden biridir.Nýu-Yorkork ýangyn bölüminiň başlygynyň orunbasary (pensiýa çykan) Winsent Dunn (Winsent Dunn) "Fireangyn söndüriji binalaryň ýykylmagy: ýangyn howpsuzlygy boýunça gollanma" (Fireangyn in Engineeringenerçilik kitaplary we wideolar, 1988): "Agaçlaryň arasyndaky tapawut birleşdirijiler we polat Möhüm dizaýn tapawutlary Baglaýjylaryň ýokarky goldaw ulgamy, bogunlaryň aralygydyr.Açyk polatdan ýasalan birikmeleriň arasyndaky aralyk, polat barlaryň ululygyna we üçegiň ýüküne baglylykda 8 futa çenli.Polat bogunlar bolmasa-da, bogunlaryň arasyndaky giňlik collykykylmak howpy bolan ýagdaýynda, ýangyn söndürijileriň üçegiň aşaky bölegini kesmegi üçin birnäçe howp bar.Ilki bilen, kesileniň kontury tamamlananda we üçegi giň polat birikmeleriniň biriniň üstünden göni bolmasa, kesilen ýokarky plastinka birden otda aşak egilip ýa-da aşak egilip bilner.Fireangyn söndürijiniň bir aýagy üçekde kesilen bolsa, deňagramlylygyny ýitirip, zynjyr bilen aşakdaky oda düşüp biler (5-nji surat). (138)
Polat gapylar-gorizontal polat kerpiçleriň agramyny penjireleriň we gapylaryň üstünde paýlamagy goldaýar.Bu polat listler, adatça kiçi açyklyklar üçin “L” şekillerinde, I şöhleleri bolsa has uly açyklyk üçin ulanylýar.Gapynyň telini açylyşyň iki gapdalyndaky diwar bilen daňýarlar.Edil beýleki polatlar ýaly, gapy çyzgysy gyzansoň, giňelip başlaýar.Polat çyzygyň şowsuzlygy ýokarky diwaryň ýykylmagyna sebäp bolup biler (6-njy we 7-nji suratlar).
Fasad - binanyň daşky görnüşi.Lighteňil polat bölekleri fasadyň çarçuwasyny emele getirýär.Çadyry ýapmak üçin suw geçirmeýän gips materiallary ulanylýar.Steeleňil polat otda gurluş güýjüni we berkligini çalt ýitirer.Çyzgynyň şemaly, ýangyn söndürijileri üçege goýmagyň ýerine gips gabygyny döwmek arkaly gazanylyp bilner.Bu daşarky gipsiň güýji, jaýlaryň içki diwarlarynyň köpüsinde ulanylýan gips tagtasyna meňzeýär.Gips gabygy ýerleşdirilenden soň, konstruktor gipsiň üstünde Styrofoam® ulanýar we gips bilen örtülýär (8, 9-njy suratlar).
Damyň üstüBinanyň üçegini gurmak üçin ulanylýan materiallary gurmak aňsat.Ilki bilen, Q görnüşindäki bezeg polat dyrnaklary berkidilen bogunlara kebşirlenýär.Soňra köpük izolýasiýa materialyny Q görnüşindäki bezeg tagtasyna goýuň we nurbatlar bilen paluba berkidiň.Izolýasiýa materialy ýerleşdirilenden soň, üçegiň üstüni doldurmak üçin rezin plyonkany köpük izolýasiýa materialyna ýelimläň.
Pes eňňit üçekler üçin 3/8 dýuým lateks üýtgedilen beton bilen örtülen polistirol köpük izolýasiýasy bilen ýüzbe-ýüz bolup bilersiňiz.
Üçek görnüşiniň üçünji görnüşi, üçegiň aşagyna berkidilen gaty izolýasiýa materialyndan durýar.Soňra asfalt duýulýan kagyz gyzgyn asfalt bilen izolýasiýa gatlagyna ýelmeýär.Soňra daş ony ýerleşdirmek we duýulýan membranany goramak üçin üçegiň üstünde goýulýar.
Gurluşyň bu görnüşi üçin üçegi kesmegi göz öňünde tutmaň.Apseykylmak ähtimallygy 5-10 minut, şonuň üçin üçegi ygtybarly şemallaşdyrmak üçin ýeterlik wagt ýok.Çyzyklary üçekde goýmagyň ýerine gorizontal howa çalşygy (binanyň fasadyny döwmek) arkaly şemallatmak islenýär.Trubkanyň islendik bölegini kesmek, üçegiň ähli ýeriniň çökmegine sebäp bolup biler.Aboveokarda görkezilişi ýaly, üçek panellerini üçegi kesýän agzalaryň agramy bilen aşaklygyna gysyp bolýar we şeýlelik bilen adamlary ýangyn binasyna iberýär.Bu pudakda ýeňil trubkalarda ýeterlik tejribe bar we agzalar peýda bolanda olary üçekden aýyrmagyňyz maslahat berilýär (10-njy surat).
Asma potolok alýumin ýa-da polat gözenek ulgamy, üçegiň diregine polat sim bilen asylan.Panel ulgamy taýýar potolony emele getirmek üçin ähli potoloklary ýerleşdirer.Asma potolokyň üstündäki boşluk ýangyn söndürijiler üçin uly howp döredýär.Köplenç “üçek” ýa-da “truss boş” diýilýär, ody we alawy gizläp bilýär.Bu giňişlige girensoň, partlaýjy uglerod monoksidi tutaşdyrylyp, tutuş ulgam ulgamynyň çökmegine sebäp bolup biler.Fireangyn dörän halatynda kokpitden ir barlamaly, eger-de birden potolokdan ýanýan bolsa, ähli ýangyn söndürijilere binadan gaçmaga rugsat berilmelidir.Gapynyň golaýynda zarýad berilýän jübi telefonlary oturdyldy we ähli ýangyn söndürijiler doly ses beriş enjamlaryny geýýärdiler.Elektrik simleri, HVAC ulgam bölekleri we gaz liniýalary, trubkalaryň boşlugynda gizlenip bilinjek gurluşyk hyzmatlarynyň diňe käbiri.Tebigy gaz geçirijileriniň köpüsi üçege girip biler we binalaryň üstündäki gyzdyryjylar üçin ulanylýar (11 we 12-nji suratlar).
Häzirki wagtda hususy ýaşaýyş jaýlaryndan başlap, köp gatly ofis binalaryna çenli ähli görnüşli binalara polat we agaç trubkalar oturdylýar we ýangyn söndürijileri ewakuasiýa etmek karary ýangyn bolan ýeriň ewolýusiýasynda has ir ýüze çykyp biler.Truss strukturasynyň gurluşyk wagty ýeterlik uzak boldy, şonuň üçin ähli ýangyn serkerdeleri ýangyn bolan ýagdaýynda binalaryň nähili hereket edýändigini bilmelidirler we degişli çäreleri görerler.
Integrirlenen zynjyrlary dogry taýýarlamak üçin, gurluşyk gurluşygynyň umumy pikiri bilen başlamaly.Fransis L. Branniganyň “Fireangynyň gurluşy”, üçünji neşir (Milli ýangyndan goramak birleşigi, 1992) we Dunnyň kitaby birnäçe wagt bäri neşir edildi we bu ýangyn bölüminiň ähli agzalary üçin hökman okalmaly.
Adatça ýangyn bolan ýerinde gurluşyk inersenerleri bilen maslahatlaşmaga wagtymyz bolmansoň, IC-iň jogapkärçiligi binanyň ýakylanda boljak üýtgeşmeleri çaklamakdyr.Ofiser bolsaňyz ýa-da ofiser bolmak isleýän bolsaňyz, binagärlik bilimini almaly.
JOHN MILES, 35-nji basgançaga bellenen Nýu-Yorkork ýangyn bölüminiň kapitany.Ondan öň 35-nji merdiwan üçin leýtenant, 34-nji merdiwan we 82-nji hereketlendiriji üçin ýangyn söndüriji bolup işledi.(NJ) Fireangyn söndüriş bölümi we Bahar jülgesi (NY) ýangyn bölümi we Nýu-Yorkorkuň Pomona şäherindäki Roklend etrabynyň ýangyn tälim merkeziniň mugallymy.
Jon Tobin (JOHN TOBIN) 33 ýyl ýangyn söndüriş tejribesi bolan weteran, Wail derýasynyň (NJ) ýangyn bölüminiň başlygydy.Döwlet dolandyryşy boýunça magistr derejesini alýar we Bergen etrabynyň (NJ) hukuk we jemgyýetçilik howpsuzlygy mekdebiniň geňeş geňeşiniň agzasy.
2006-njy ýylyň aprelinde neşir edilen “Fireangyn in Engineeringenerligi” -de bir gatly söwda binasynda ýangyn ýüze çykanda göz öňünde tutulmaly meseleleri ara alyp maslahatlaşdyk.Bu ýerde, ýangyndan goramak strategiýasyna täsir edip biljek esasy gurluşyk böleklerini gözden geçireris.
Aşakda, binanyň dürli basgançaklarynda her binanyň durnuklylygyna nähili täsir edýändigini görkezmek üçin polat gurluşy köp gatly binany alýarys (suratlar 1, 2).
Sykyş effekti bilen sütün gurluş agzasy.Tomuň agramyny geçirýärler we ýere geçirýärler.Sütüniň näsazlygy binanyň bir böleginiň ýa-da hemmesiniň birden ýykylmagyna sebäp bolup biler.Bu mysalda, taýajyklar poluň üstündäki beton pad bilen berkidilýär we üçek derejesiniň golaýyndaky I şöhlesine berkidilýär.Fireangyn dörän halatynda potolokda ýa-da üçegiň beýikliginde polat şöhleler gyzar we giňelip we öwrüp başlar.Giňeldilen polat sütüni dik tekizliginden daşlaşdyryp biler.Gurluşygyň ähli bölekleriniň arasynda sütüniň şowsuzlygy iň uly howp.Çyzylan ýa-da düýbünden dik däl ýaly görünýän sütüni görseňiz, derrew hadysanyň serkerdesine habar beriň.Bina derrew ewakuasiýa edilmeli we jaň edilmeli (3-nji surat).
Polat şöhlesi - beýleki şöhleleri goldaýan keseligine şöhle.Gaýyşlar agyr zatlary götermek üçin niýetlenendir we olar beýik ýerlerde dynç alýarlar.Ot we ýylylyk kemerleri ýok edip başlanda, polat ýylylygy siňdirip başlaýar.Takmynan 1100 ° F-da polat çöküp başlar.Bu temperaturada polat giňelip we öwrüp başlaýar.100 fut uzynlykdaky polat şöhlesi takmynan 10 dýuým giňelip biler.Polat giňelip we öwrüp başlansoň, polat şöhlelerini goldaýan sütünler hem hereket edip başlaýar.Poladyň giňelmegi, biliň iki ujundaky diwarlaryň daşyna çykmagyna sebäp bolup biler (polat kerpiç diwara çökse), bu diwaryň egilmegine ýa-da ýarylmagyna sebäp bolup biler (4-nji surat).
Pollary ýa-da aşaky eňňitli üçekleri goldamak üçin ulanylýan ýeňil polatdan ýasalan şöhle polat paralel massiw.Binanyň öň, orta we yzky polat şöhleleri ýeňil trubkalary goldaýar.Baglaýjy polat şöhle bilen kebşirlenýär.Fireangyn dörän halatynda ýeňil truss ýylylygy çalt siňdirer we bäş-on minudyň içinde şowsuz bolup biler.Eger üçek kondisioner we beýleki enjamlar bilen enjamlaşdyrylan bolsa, ýykylmagy has çalt bolup biler.Berkidilen bogun üçegini kesmäge synanyşmaň.Şeýle etmek, esasy ýük göteriji agza trubkanyň ýokarky akordyny kesip biler we tutuş trubkanyň gurluşynyň we üçeginiň çökmegine sebäp bolup biler.
Baglaryň aralygy dört-sekiz fut aralykda bolup biler.Şeýle giň aralyk, ýeňil polatdan ýasalan üçekleri we Q görnüşli üçek üstüni kesmek islemeýänligiňiziň sebäplerinden biridir.Nýu-Yorkork ýangyn bölüminiň başlygynyň orunbasary (pensiýa çykan) Winsent Dunn (Winsent Dunn) "Fireangyn söndüriji binalaryň ýykylmagy: ýangyn howpsuzlygy boýunça gollanma" (Fireangyn in Engineeringenerçilik kitaplary we wideolar, 1988): "Agaçlaryň arasyndaky tapawut birleşdirijiler we polat Möhüm dizaýn tapawutlary Baglaýjylaryň ýokarky goldaw ulgamy, bogunlaryň aralygydyr.Açyk polatdan ýasalan birikmeleriň arasyndaky aralyk, polat barlaryň ululygyna we üçegiň ýüküne baglylykda 8 futa çenli.Polat bogunlar bolmasa-da, bogunlaryň arasyndaky giňlik collykykylmak howpy bolan ýagdaýynda, ýangyn söndürijileriň üçegiň aşaky bölegini kesmegi üçin birnäçe howp bar.Ilki bilen, kesileniň kontury tamamlananda we üçegi giň polat birikmeleriniň biriniň üstünden göni bolmasa, kesilen ýokarky plastinka birden otda aşak egilip ýa-da aşak egilip bilner.Fireangyn söndürijiniň bir aýagy üçekde kesilen bolsa, deňagramlylygyny ýitirip, zynjyr bilen aşakdaky oda düşüp biler (5-nji surat). (138)
Polat gapylar-gorizontal polat kerpiçleriň agramyny penjireleriň we gapylaryň üstünde paýlamagy goldaýar.Bu polat listler, adatça kiçi açyklyklar üçin “L” şekillerinde, I şöhleleri bolsa has uly açyklyk üçin ulanylýar.Gapynyň telini açylyşyň iki gapdalyndaky diwar bilen daňýarlar.Edil beýleki polatlar ýaly, gapy çyzgysy gyzansoň, giňelip başlaýar.Polat çyzygyň şowsuzlygy ýokarky diwaryň ýykylmagyna sebäp bolup biler (6-njy we 7-nji suratlar).
Fasad - binanyň daşky görnüşi.Lighteňil polat bölekleri fasadyň çarçuwasyny emele getirýär.Çadyry ýapmak üçin suw geçirmeýän gips materiallary ulanylýar.Steeleňil polat otda gurluş güýjüni we berkligini çalt ýitirer.Çyzgynyň şemaly, ýangyn söndürijileri üçege goýmagyň ýerine gips gabygyny döwmek arkaly gazanylyp bilner.Bu daşarky gipsiň güýji, jaýlaryň içki diwarlarynyň köpüsinde ulanylýan gips tagtasyna meňzeýär.Gips gabygy ýerleşdirilenden soň, konstruktor gipsiň üstünde Styrofoam® ulanýar we gips bilen örtülýär (8, 9-njy suratlar).
Damyň üstüBinanyň üçegini gurmak üçin ulanylýan materiallary gurmak aňsat.Ilki bilen, Q görnüşindäki bezeg polat dyrnaklary berkidilen bogunlara kebşirlenýär.Soňra köpük izolýasiýa materialyny Q görnüşindäki bezeg tagtasyna goýuň we nurbatlar bilen paluba berkidiň.Izolýasiýa materialy ýerleşdirilenden soň, üçegiň üstüni doldurmak üçin rezin plyonkany köpük izolýasiýa materialyna ýelimläň.
Pes eňňit üçekler üçin 3/8 dýuým lateks üýtgedilen beton bilen örtülen polistirol köpük izolýasiýasy bilen ýüzbe-ýüz bolup bilersiňiz.
Üçek görnüşiniň üçünji görnüşi, üçegiň aşagyna berkidilen gaty izolýasiýa materialyndan durýar.Soňra asfalt duýulýan kagyz gyzgyn asfalt bilen izolýasiýa gatlagyna ýelmeýär.Soňra daş ony ýerleşdirmek we duýulýan membranany goramak üçin üçegiň üstünde goýulýar.
Gurluşyň bu görnüşi üçin üçegi kesmegi göz öňünde tutmaň.Apseykylmak ähtimallygy 5-10 minut, şonuň üçin üçegi ygtybarly şemallaşdyrmak üçin ýeterlik wagt ýok.Çyzyklary üçekde goýmagyň ýerine gorizontal howa çalşygy (binanyň fasadyny döwmek) arkaly şemallatmak islenýär.Trubkanyň islendik bölegini kesmek, üçegiň ähli ýeriniň çökmegine sebäp bolup biler.Aboveokarda görkezilişi ýaly, üçek panellerini üçegi kesýän agzalaryň agramy bilen aşaklygyna gysyp bolýar we şeýlelik bilen adamlary ýangyn binasyna iberýär.Bu pudakda ýeňil trubkalarda ýeterlik tejribe bar we agzalar peýda bolanda olary üçekden aýyrmagyňyz maslahat berilýär (10-njy surat).
Asma potolok alýumin ýa-da polat gözenek ulgamy, üçegiň diregine polat sim bilen asylan.Panel ulgamy taýýar potolony emele getirmek üçin ähli potoloklary ýerleşdirer.Asma potolokyň üstündäki boşluk ýangyn söndürijiler üçin uly howp döredýär.Köplenç “üçek” ýa-da “truss boş” diýilýär, ody we alawy gizläp bilýär.Bu giňişlige girensoň, partlaýjy uglerod monoksidi tutaşdyrylyp, tutuş ulgam ulgamynyň çökmegine sebäp bolup biler.Fireangyn dörän halatynda kokpitden ir barlamaly, eger-de birden potolokdan ýanýan bolsa, ähli ýangyn söndürijilere binadan gaçmaga rugsat berilmelidir.Gapynyň golaýynda zarýad berilýän jübi telefonlary oturdyldy we ähli ýangyn söndürijiler doly ses beriş enjamlaryny geýýärdiler.Elektrik simleri, HVAC ulgam bölekleri we gaz liniýalary, trubkalaryň boşlugynda gizlenip bilinjek gurluşyk hyzmatlarynyň diňe käbiri.Tebigy gaz geçirijileriniň köpüsi üçege girip biler we binalaryň üstündäki gyzdyryjylar üçin ulanylýar (11 we 12-nji suratlar).
Häzirki wagtda hususy ýaşaýyş jaýlaryndan başlap, köp gatly ofis binalaryna çenli ähli görnüşli binalara polat we agaç trubkalar oturdylýar we ýangyn söndürijileri ewakuasiýa etmek karary ýangyn bolan ýeriň ewolýusiýasynda has ir ýüze çykyp biler.Truss strukturasynyň gurluşyk wagty ýeterlik uzak boldy, şonuň üçin ähli ýangyn serkerdeleri ýangyn bolan ýagdaýynda binalaryň nähili hereket edýändigini bilmelidirler we degişli çäreleri görerler.
Integrirlenen zynjyrlary dogry taýýarlamak üçin, gurluşyk gurluşygynyň umumy pikiri bilen başlamaly.Fransis L. Branniganyň “Fireangynyň gurluşy”, üçünji neşir (Milli ýangyndan goramak birleşigi, 1992) we Dunnyň kitaby birnäçe wagt bäri neşir edildi we bu ýangyn bölüminiň ähli agzalary üçin hökman okalmaly.
Adatça ýangyn bolan ýerinde gurluşyk inersenerleri bilen maslahatlaşmaga wagtymyz bolmansoň, IC-iň jogapkärçiligi binanyň ýakylanda boljak üýtgeşmeleri çaklamakdyr.Ofiser bolsaňyz ýa-da ofiser bolmak isleýän bolsaňyz, binagärlik bilimini almaly.
JOHN MILES, 35-nji basgançaga bellenen Nýu-Yorkork ýangyn bölüminiň kapitany.Ondan öň 35-nji merdiwan üçin leýtenant, 34-nji merdiwan we 82-nji hereketlendiriji üçin ýangyn söndüriji bolup işledi.(NJ) Fireangyn söndüriş bölümi we Bahar jülgesi (NY) ýangyn bölümi we Nýu-Yorkorkuň Pomona şäherindäki Roklend etrabynyň ýangyn tälim merkeziniň mugallymy.
Jon Tobin (JOHN TOBIN) 33 ýyl ýangyn söndüriş tejribesi bolan weteran, Wail derýasynyň (NJ) ýangyn bölüminiň başlygydy.Döwlet dolandyryşy boýunça magistr derejesini alýar we Bergen etrabynyň (NJ) hukuk we jemgyýetçilik howpsuzlygy mekdebiniň geňeş geňeşiniň agzasy.
Poçta wagty: 26-2021-nji mart